Błędy w instalacjach centralnego ogrzewania

Nie wystarczy zakupić dobrego jakościowo pieca i porządnych materiałów na instalację centralnego ogrzewania. Bardzo ważny jest prawidłowy montaż wszystkich elementów jak również odpowiednie utrzymanie i zagospodarowanie pomieszczenia, w którym znajduje się kocioł grzewczy.

Zbyt duża moc pieca

W projekcie domu powinna znajdować się informacja na temat projektowanej mocy pieca. Część inwestorów samodzielnie kupuje piece o większej mocy obawiając się, że parametry kotła przyjęte przez projektanta będą niewystarczające.

Jest to błędne myślenie, gdyż w projekcie moc kotła oblicza się dla normowych warunków najbardziej niekorzystnych. Sytuacja taka występuje gdy piec pracuje pełną mocą, co ma miejsce przy temperaturze na zewnątrz od -16 do -20 stopni Celsjusza, w zależności od strefy klimatycznej w której znajduje się budynek. W Polsce takie temperatury panują tylko przez kilka do kilkunastu dni w roku (w a ostatnim czasie praktycznie w ogóle nie ma takich mrozów). Nie ma zatem potrzeby wydatkowania pieniędzy na mocniejsze piece. Lepiej przeznaczyć je na zakup pieca z dodatkowym zbiornikiem ciepłej wody użytkowej.

Piec dwufunkcyjny bez zbiornika ciepłej wody użytkowej

Piece dwufunkcyjne ogrzewają wodę metodą przepływową. Oznacza to, że im większy będzie łączny strumień wody tym dłużej będzie się ona ogrzewała, co jednocześnie wiąże się ze zwiększonym zużyciem wody (musimy przecież odczekać, aż w kranie poleci ciepła woda).

Problem ten rozwiązuje zamontowanie do pieca dodatkowego zbiornika ciepłej wody użytkowej, którego pojemność należy obliczyć wspólnie z instalatorem lub sprzedawcą w zależności od ilości punktów, w których jednocześnie może być pobierana ciepła woda.

Sytuacja taka dotyczy głównie domów piętrowych lub z poddaszem użytkowym, w których coraz częściej występują co najmniej dwie łazienki. Należy pamiętać, że kran z ciepłą wodą występuje również w kuchni. Mamy zatem co najmniej trzy pomieszczenia, w których możliwe jest jednoczesne korzystanie z ciepłej wody (kran kuchenny, prysznice lub wanny w obu łazienkach, krany w umywalkach itp.).

Zamontowanie wyłącznie samego pieca dwufunkcyjnego spowoduje, że woda w kranach i prysznicach będzie się szybko wychładzać co jest bardzo niekomfortowe i przyczynia się w konsekwencji do dużo większego zużycia wody. Warto brać ten aspekt pod uwagę, jeśli nie mamy przyłącza kanalizacji sanitarnej i cała woda użytkowa kierowana jest do szamba.

Zbyt mało świeżego powietrza w kotłowni

Piec, aby mógł prawidłowo pracować potrzebuje dostępu do świeżego powietrza. Jeśli kocioł zamontowany jest w wydzielonej kotłowni to można zamontować specjalne kratki nawiewne, które zapewnią stały dostęp powietrza.

Inaczej sprawa wygląda gdy kocioł montujemy w łazience (częsta sytuacja w mniejszych domach). W tym wypadku wystarczy jednak wykonanie dobrego odpowietrzenia (kanału wentylacyjnego) w pomieszczeniu i otworów lub podcięć w drzwiach wejściowych. Są one wymagane w każdej łazience ze względów bezpieczeństwa lecz w przypadku łazienki z piecem grzewczym nabierają podwójnego znaczenia. Umożliwiają bowiem dostęp powietrza z innych pomieszczeń co jest wystarczające dla dobrej pracy większości kotłów domowych.

Jeśli to możliwe to warto unikać instalowania kotłów gazowych lub olejowych w pomieszczeniach, gdzie występuje podwyższona wilgotność (łazienki, pralnie itp.). Zbyt duże zawilgocenie powietrza przyczynia się do szybszego zużywania się niektórych elementów pieca przez co częściej zdarzają się jego awarie.

Za niski komin (kanał spalinowy)

Kocioł grzewczy potrzebuje odpowiedniej minimalnej wysokości ciągu kominowego, który w zależności od rodzaju pieca wynosi od 4m (dla pieca gazowego) do 5m (dla pieca olejowego). Podawana wysokość komina liczona jest od miejsca paleniska (w kotle) do górnego wylotu ponad dachem.

Jeśli komin będzie za niski to nie wytworzy się prawidłowy ciąg, a w skrajnych wypadkach może nawet dochodzić do cofania się spalin i przedostawania się ich do wnętrza pomieszczenia. Wysokość minimalna dotyczy kanału spalinowego.

Nigdy nie powinno się więc samodzielnie zmieniać zaprojektowanej wysokości komina (a dokładniej kanałów spalinowych).

Alternatywnym rozwiązaniem, gdy nie da się zapewnić minimalnej wysokości komina, jest zainstalowanie kotła z zamkniętą komorą spalania. Piec taki pobiera powietrze do spalania i jednocześnie usuwa spaliny przez jeden dwuścienny kanał, który wyprowadzany jest na dach lub nawet przez ścianę.

Stosowanie złych rur - nieprzeznaczonych do instalacji C.O.

Czasami zdarzają się sytuacje, że inwestorzy samodzielnie wykonują instalację centralnego ogrzewania stosując niewłaściwe rury grzewcze. Najczęściej spotykanym przypadkiem jest użycie do tego celu rur, które przeznaczone są do instalacji wodociągowych (ciepłej lub zimne wody).

W zależności od rodzaju materiału może dojść jedynie do szybszego zużywania się rur, lecz w skrajnych przypadkach może to prowadzić do poważnych w skutkach awarii.

Do instalacji centralnego ogrzewania należy stosować rury stalowe (czarne ze szwem), rury miedziane (lecz w tym przypadku należy uważać na odpowiedni montaż grzejników aluminiowych) lub rury plastikowe. Te ostatnie obowiązkowo muszą być dedykowane do instalacji C.O. gdyż rury takie posiadają dodatkowe wkładki antydyfuzyjne, które uniemożliwiają przenikanie tlenu do wnętrza instalacji.

Kolejny błąd związany z rurami grzewczymi to stosowanie innych średnic niż te, dla których został opracowany projekt instalacji. Jeśli nie mamy takiego projektu to warto zlecić jego wykonanie doświadczonemu instalatorowi.

Samodzielne dobieranie średnic nie zawsze dobrze się kończy. Jeśli zamontujemy zbyt małe przekroje rur to istotnie mogą zwiększyć się opory przepływu co doprowadzi do rozregulowania całego układu ogrzewania.

Z kolei zbyt duże średnice nie spowodują większych problemów użytkowych lecz przyczynią się do zwiększonych (niepotrzebnie) kosztów ogrzewania. W rurach będzie nadmiernie duża ilość wody, która wymaga większego zużycia paliwa do ogrzania (np. gazu). Warto zatem zainwestować 200-400zł w projekt wewnętrznej instalacji grzewczej, gdyż błędy w doborze średnic i materiałów mogą kosztować nas dużo więcej (i niestety często tak się kończy zbyt duże poleganie na własnej wiedzy, niepopartej doświadczeniem).

Łączenie rur miedzianych z grzejnikami aluminiowymi

Panuje często powszechna opinia, że najlepsze są rury miedziane, a plastik przeznaczony jest do tańszych instalacji. Nie jest to prawdą, gdyż dobre jakościowo rury plastikowe są równie dobre jak miedź.

W przypadku miedzi występuje jednak dodatkowy problem, który często nie jest przez wielu inwestorów brany pod uwagę. Otóż na styku miedzi i aluminium tworzy się z czasem ogniwo elektrochemiczne co powoduje korozję. Coraz częściej montowane są w domach grzejniki aluminiowe i to właśnie tutaj występuje problematyczne połączenie miedzi z aluminium.

Problem ten można częściowo łagodzić stosując specjalne przekładki dialektryczne i inhibitory korozji (środki chemiczne spowalniające postępowanie korozji). Nie spowoduje to jednak całkowitego wyeliminowania omawianego problemu.

Sytuacja ta nie dotyczy grzejników stalowych, które bez żadnych problemów mogą być montowane zarówno na instalacji miedzianej jak i plastikowej.

Łączenie elementów instalacji z różnych materiałów

Błąd taki zdarza się co prawda rzadko lecz niestety może mieć poważne konsekwencje. Należy bowiem pamiętać, że różne materiały (stal, miedź, plastik) mają odmienne współczynniki rozszerzalności cieplnej, a więc w różny sposób reagują na ogrzewanie i schładzanie.

Problem ten ujawnia się na połączeniu obu materiałów gdzie z czasem może dochodzić do nieszczelności i wycieków. W niektórych przypadkach możemy nawet stracić gwarancję producenta. Częstym zapisem warunków gwarancji jest wykonanie całej instalacji wyłącznie z elementów jednego systemu.

Błędy w rozmieszczeniu rur grzewczych

Rur grzewczych nie należy układać w miejscach narażonych na wychłodzenie, a jeśli to konieczne to warto stosować dodatkowe rury ochronne i izolacyjne. Nigdy nie wolno prowadzić instalacji grzewczej w kominach wentylacyjnych ani spalinowych!

Rury plastikowe charakteryzują się dużą rozszerzalnością cieplną. Nie należy ich zatem bezpośrednio zalewać betonem lecz układać w dodatkowych osłonach, tzw. peszelach. Pozwalają one rekompensować zmiany wymiarowe rur zachodzące w czasie ich ogrzewania i schładzania.

Należy redukować do minimum ilość łączeń między odcinkami przewodów grzewczych. Dobrą praktyką w przypadku przewodów rozprowadzanych na podłogach jest stosowanie jednego zwoju, bez łączenia dwóch odcinków. Dotyczy to szczególnie przewodów prowadzących do grzejników montowanych na ścianach lub grzejników podłogowych. Wszelkie dodatkowe łączenia mogą z czasem powodować niekontrolowane przeciekanie instalacji.

Warto rozważyć również dodatkową izolację termiczną rur grzewczych. Nie jest to obowiązkowe lecz pozwala zwiększyć efektywność ogrzewania i może pozwolić zmniejszyć temperaturę wody na piecu. Izolację taką warto wykonywać przede wszystkim na rurach biegnących przez pomieszczenia nieogrzewane (garaże, piwnice itp.).

Niepotrzebne spuszczanie wody z instalacji po sezonie grzewczym

Aby zachować jak najwyższą sprawność całej instalacji i długą żywotność rur warto pozostawiać wodę nawet poza okresem grzewczym. Ewentualne spuszczanie wody powinno się ograniczyć wyłącznie do okresu przeprowadzenia niezbędnych napraw i konserwacji instalacji.

Każde spuszczenie wody to ryzyko zapowietrzenia układu w czasie jego ponownego napełniania, szczególnie gdy zbyt szybko będziemy chcieli zapełnić układ nową wodą.

Ogrzewanie podłogowe

Polecamy również lekturę artykułu poświęconego kolejnym etapom prawidłowego montażu instalacji ogrzewania podłogowego.

Zespół redakcyjny portalu zbudujmydom.pl