Przygotowanie ścian do malowania

W czasie malowania musimy zwracać uwagę na wiele rzeczy jednocześnie. Dobra organizacja pracy, połączona z właściwym doborem narzędzi, rodzaju i kolorystyki farb pozwoli nam wykonać remont tak, abyśmy byli w pełni zadowoleni z osiągniętych efektów ciężkiej pracy.

Niestety często nie przywiązujemy należytej uwagi do sprawdzenia stanu ściany przed malowaniem. W konsekwencji może to prowadzić do trudności w uzyskaniu jednolitego koloru na całej powierzchni i właściwego połysku oraz trwałości farby.

Zabiegi przygotowawcze jakie musimy podjąć przed malowaniem w dużym stopniu zależą od rodzaju malowanej powierzchni i jej stanu.

Krok 1 - Szpachlowanie powierzchni ściany

Przed rozpoczęciem malowania warto uzupełnić wszystkie ubytki w ścianie. W tym celu najlepiej posłużyć się gotowymi masami szpachlowymi polimerowymi, nie wymagającymi rozrabiania z wodą. Ich cena jest znacznie wyższa niż mas workowanych, jednakże dla niewielkich ubytków są dużo wygodniejsze w stosowaniu. Masę nanosi się typową szpachelką (zaleca tzw. szpachelki miękkie). Po wyschnięciu masy można ją w razie konieczności przeszlifować drobnym papierem ściernym lub szlifierką elektryczną.

W przypadku płyt g-k należy wypełnić wszystkie miejsca łączeń, przy czym warto w miejscach tych zastosować dodatkowa siatkę, redukującą ryzyko pękania gładzi na skutek ruchu płyt (np. podczas uderzenia). Następnie pokrywamy gładzią cała powierzchnię płyt. Nie powinniśmy malować bezpośrednio płyt g-k, należy wykonać chociaż cienką (2-3mm) warstwę gładzi z mas finishowych. Przy niewielkich rozmiarach zabudów z płyt warto posłużyć się gotowymi masami polimerowymi, które później z łatwością można szlifować.

Przy stosowaniu mas rozrabianych z wodą należy pamiętać, aby nie były one zbyt lejące się, co spowoduje ich spływanie zarówno ze szpachelki jak i powierzchni ściany. Mas polimerowych nie trzeba w żaden sposób przygotowywać do użycia. Gotową masę bezpośrednio z pojemnika nanosimy na ścianę.

Krok 2 - Dokładne oczyszczenie ściany z pyłu i kurzu

Dokładne umycie powierzchni ściany. Zaleca się jednak ostrożność w stosowaniu różnego rodzaju środków chemicznych, aby nie spowodować reakcji z warstwą gładzi szpachlowej oraz nie stworzyć „tłustego” podłoża pod grunt i farbę. Wiele popularnych detergentów zawiera także, niepożądane w tej sytuacji, środki nabłyszczające. W większości przypadków wystarczy w zupełności dokładne umycie ściany wodą lub wodą z mydłem malarskim. Nie należy jednak nadmiernie moczyć powierzchni ścian. Mycie należy wykonywać zwilżoną szmatką lub mopem. Ściana musi być pozbawiona pyłu i tłustych plam, które nie pozwolą na prawidłowe przyklejenie się farby do podłoża (mimo stosowanego gruntu).

Krok 3 - Gruntowanie ściany

Gruntowanie ścian wymaga poświęcenia należytej uwagi, gdyż od tego etapu prac w dużym stopniu zależy powodzenie całego malowania. Na rynku dostępne są ogólnie dwa rodzaje gruntów – tzw. grunty szczepne i grunty tradycyjne (znacznie tańsze). Wielu doradców handlowych nakłania zawsze do zakupu nowoczesnych gruntów szczepnych (które najczęściej od razu tworzą jednolitą biała powłokę na ścianie), jednakże przy dużych powierzchniach ścian i sufitów stanowią one istotny wydatek w budżecie, w związku z czym warto dobrze przeanalizować czy na pewno musimy zawsze kupować tego typu grunty.

W przypadku większości gruntów do malowania farbami można przystąpić już po ok 4-6 godzin od zagruntowania. Warto jednak zawsze dobrze sprawdzić, czy ściana na pewno jest całkowicie sucha, zanim zaczniemy malować często drogą farbą kolorową. Warto jednak odczekać ok. 12h zanim rozpoczniemy malowanie docelową farbą dekoracyjną.

Najczęściej grunty lub specjalne farby podkładowe nanosimy jeden raz. Stosujemy w tym celu pędzel lub wałek (wałek z krótkim włosiem, miękki). Pędzlem możemy nanieść grunt dokładniej, dzięki czemu lepiej będzie on penetrował powierzchnią ściany, jednakże przy dużych powierzchniach jest to bardzo czasochłonne. Stosując wałki możemy nanosić grunt mniej dokładnie, w związku z czym na podłożach szczególnie trudnych lub wątpliwych co do jakości, warto gruntować wałkiem dwukrotnie.

Ściany w stanie "deweloperskim"

W przypadku zakupu nowego domu w tzw. stanie deweloperskim najczęściej wszystkie ściany i sufity są jednokrotnie przemalowane biała farbą. W tej sytuacji praktycznie nie mamy żadnej pewnej informacji na temat rodzaju użytej farby ani sposobu gruntowania ścian przed malowaniem. Deweloperzy najczęściej chcą przemalować ściany jak najtaniej, aby wyglądały efektownie przy zakupie.

Co więcej, wielu „fachowców” malując dla deweloperów miesza najtańszą białą farbę z unigruntem, twierdząc że w ten sposób jednocześnie malują i gruntują. W praktyce takie rozwiązanie prowadzi do nanoszenia na ścianę farby bardzo złej jakości. Nigdy nie wolno mieszać gruntu i farby, niezależnie od ich rodzaju. Jeśli to zrobimy, mieszanka taka nie „przyklei” się poprawnie do ściany. Jeśli to możliwe, warto zatem zrezygnować z malowanych przez dewelopera ścian, i zakupić dom lub mieszkanie z tynkami pokrytymi gładzią.

W przypadku ścian deweloperskich warto zawsze zagruntować je przed malowaniem stosując tzw. grunty szczepne. Są one droższe od tradycyjnego unigruntu, jednakże dadzą większą pewność, że zarówno w czasie malowania jak i po kilku latach użytkowania farba nie zacznie nad odchodzić od ściany.

Ściany i zabudowy z płyt gipsowo-kartonowych

W przypadku ścian wykończonych tzw. suchą zabudowa, czyli płytami gipsowo – kartonowymi istotne jest, aby przed malowaniem nałożyć na płyty tzw. masy finishowe. Są to najczęściej specjalne masy szpachlowe, nanoszone w cienkiej warstwie (3-5mm) na całej powierzchni (a nie tylko w miejscu łączeń, co jest dość częstym błędem). Jeśli zastosujmy dobrej jakości masy wykończeniowe i na tak wykonanej powierzchni nie pojawia się żadne spękania ani wykruszenia, nie ma konieczności zakupu drogich gruntów szczepnych. Można w tym wypadku zastosować tańsze rozwiązania gruntów przeznaczonych pod powłoki malarskie.

Jeśli jednak nie mamy pewności co do rodzaju użytej masy szpachlowej, a ściany pokryte są już jednokrotnie białą farbą o wątpliwej jakości, warto dla większego bezpieczeństwa zastosować grunty szczepne, podobnie jak w przypadku typowych ścian deweloperskich.

W przypadku zabudów z płyt g-k znajdujących się w pomieszczeniach narażonych na wilgoć, jak łazienki, pralnie czy kuchnie, obowiązkowo płyty należy wcześniej zabezpieczyć tzw. folią w płynie. Dopiero później można nanosić masę wykończeniową, przy czym zaleca się tutaj dobór odpowiedniej masy również przeznaczonej dla zawilgoconych pomieszczeń. W tych przypadkach grunty szczepne mogą zapewnić mniejsze ryzyko odpadania farby na skutek działania wilgoci.

Nowe ściany z tynkami tradycyjnymi

W przypadku nowych ścian ze świeżymi tynkami należy dokładnie znać czas, w jakim tynkowanie zostało zakończone. Przed malowaniem powinno zakończyć się wysychanie tynków, aby nie doszło do niekontrolowanego odpadania nowej farby. Zaleca się, aby odczekać ok 6-8 tygodni od zakończenia nanoszenia tynków do rozpoczęcia prac malarskich. Czas ten może ulec skróceniu w okresie letnim, natomiast w czasie chłodniejszych temperatur bezwzględnie należy odczekać min. 7-8 tygodni.

Na nowych tynkach, w celu uzyskania gładkiej powierzchni ściany, nanosimy specjalne masy finishowe, najczęściej w formie mas szpachlowych (gotowe masy polimerowe lub mieszanki w workach, do rozrobienia z wodą).

Na tak wykonanych gładziach nie ma konieczności stosowania drogich gruntów szczepnych. W zupełności wystarczą tańsze standardowe grunty pod powłoki malarskie.

Ściany malowane wiele lat temu farbami niskiej jakości

W przypadku remontu ścian malowanych wiele lat temu, najczęściej możemy spodziewać się niskiej jakości farb, pod które czasami nie nanoszono oddzielnych gruntów. W tej sytuacji zaleca się, po dokładnym oczyszczeniu ściany, stosowanie gruntów szczepnych dobrej jakości. W przypadku dużych nierówności na starej ścianie, można nanieść nową warstwę masy szpachlowej (grubości ok 3-5m). Na takiej warstwie nie ma już konieczności stosowania gruntu szczepnego i wystarczy typowy grunt malarski.

Zeszklenie gruntu na powierzchni ściany

Czasami może dojść do zjawiska tzw. zeszklenia nanoszonego gruntu, przez co powierzchnia zagruntowana posiada duży połysk. Dzieje się tak, gdy grunt nie spenetruje odpowiednio powierzchni ściany. Nie należy w takiej sytuacji rozpoczynać malowania, gdyż w miejscach tych może dochodzić do odpadania farby. W takiej sytuacji zaleca się dodatkowe przemalowanie ściany gruntem szczepnym (zawiera on drobny piasek kwarcowy, dzięki czemu stwarza lepsze warunki dla związania z farbą).

Krok 4 - Zabezpieczenie podłóg, mebli, okien, drzwi

Bezpośrednio przed malowaniem pamiętaj, aby dokładnie zabezpieczyć podłogi, najlepiej folią przyklejaną za pomocą najtańszych taśm, i wszystkie meble. Jest to istotne szczególnie w przypadku elementów drewnianych lakierowanych, gdzie nowa farba (lub nawet już grunt) może wchodzić w reakcje z lakierem, doprowadzając do miejscowych przebarwień.

Zadbaj również o dokładne zabezpieczenie okien, drzwi i parapetów z okleiny drewnianej lub drewnopodobnej, gdyż charakteryzują się one nierówną powierzchnią (delikatne rowki), przez co trudno jest później usunąć z nich farbę.

W przypadku płytek ceramicznych, farba nie zrobi im większej szkody, jednakże warto albo również je zabezpieczyć folią, albo od razu likwidować mokrą szmatką wszelkie zabrudzenia farby (aby nie roznosić farby po innych pomieszczeniach i podłogach).

Krok 5 - Malowanie

Po wykonaniu wszystkich opisanych czynności z powodzeniem możemy przystąpić do malowania. Warto tutaj dobrze zapoznać się również z zasadami samego malowania, w zależności od powierzchni i rodzaju użytej farby, aby osiągnąć jak najlepsze efekty na długie lata.

Zespół redakcyjny portalu zbudujmydom.pl